Jedną z chorób nowotworowych, która niezmiennie zbiera obfite żniwo, jest rak szyjki macicy. Mimo trwającego narodowego programu profilaktyki, zachęcającego kobiety do regularnych badań cytologicznych, wciąż zbyt wolno rośnie liczba kobiet korzystających z tej możliwości.
Młode dziewczęta, które nie podjęły jeszcze współżycia, mogą być skutecznie chronione przed wirusem HPV i jego konsekwencjami przy pomocy szczepień profilaktycznych. Ale do tego potrzebna jest wiedza, świadomość i finanse. Środków na nowoczesne szczepienia brakuje w budżecie państwa, na szczepienie za własne pieniądze mogą sobie pozwolić nieliczni.
Padają głosy, że refundacja szczepień przeciwko wirusowi HPV, odpowiedzialnemu za raka szyjki macicy, to poddanie się lobbingowi firm farmaceutycznych.
- Najwięcej zarabiają na szczepieniach wszystkie te osoby, które z nich korzystają i zyskują zdrowie – mówi prof. Mariusz Bidziński, Prezes Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej. – W wielu krajach UE szczepienia te są finansowane z budżetu państwa. W Polsce na razie takich szans nie widać, dlatego szczerze rekomenduję, by samorządy wzięły profilaktykę onkologiczną w swoje ręce. Stawiajmy na edukację i efektywną profilaktykę, a efekty takiego wyboru zobaczymy za jakiś czas w mniej przerażających statystykach zachorowalności na raka szyjki macicy.
Głównym celem Programu „Współdziałajmy” jest propagowanie profilaktyki onkologicznej w środowisku samorządowym w oparciu o wytyczne Towarzystw Naukowych oraz o pozytywne przykłady dotychczas prowadzonych działań m. in. programów profilaktyki raka szyjki macicy.
Praktyczna część Programu koncentruje się na przedstawieniu samorządom modelowego rozwiązania opracowanego przez ekspertów Towarzystw Naukowych, pokazującego, w jaki sposób najlepiej organizować programy profilaktyki RSM tak, aby w sposób najbardziej efektywny służyły one realizacji celów związanych z ustawowymi zadaniami samorządu.
Program współtworzą: Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej, Związek Powiatów Polskich, Fundacja MSD Dla Zdrowia Kobiet, najstarsze polskie pismo Medyczne „Służba Zdrowia” oraz Konsultanci Krajowi: Konsultant Krajowy ds. Ginekologii i Położnictwa i Konsultant Krajowy ds. Ginekologii Onkologicznej.
Podczas konferencji będą prezentowane najnowsze (czerwiec 2010) „Wytyczne dla organizacji programów profilaktycznych przez jednostki samorządu terytorialnego”, w których szczególną uwagę zwraca się na 3 filary profilaktyki raka szyjki macicy: cytologię, edukację i szczepienia.
Wytyczne zostały przygotowane i opracowane w wyniku konsultacji z: Prof. Mariuszem Bidzińskim, Prezesem Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej; Prof. Ryszardem Porębą Prezesem Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego; Prof. Jerzym Stelmachów, Konsultantem Krajowym ds. Ginekologii Onkologicznej; Prof. Stanisławem Radowickim, Konsultantem Krajowym ds. Ginekologii i Położnictwa; Prof. Markiem Spaczyńskim, Kierownikiem Centralnego Ośrodka Koordynującego Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy; Przemysławem Bilińskim, Zastępcą Głównego Inspektora Sanitarnego; Prof. Januszem Ślusarczykiem, Kierownikiem Zakładu Zdrowia Publicznego Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego; Rudolfem Borusiewiczem, Sekretarzem Generalnym Związku Powiatów Polskich
Konferencje pod hasłem „Profilaktyka zdrowotna mieszkańców – wyzwaniem dla samorządów” odbyły się w czerwcu w Gdyni, Lublinie oraz w Warszawie. We wrześniu kolejne spotkania zaplanowane są w następujących miastach:
w Katowicach, Łodzi, Poznaniu, Toruniu, Krakowie i Białymstoku.
Głównym celem konferencji jest przekazanie rekomendacji interdyscyplinarnej grupy ekspertów na temat budowania efektywnych programów profilaktycznych.
Do udziału w Programie zostały zaproszone Urzędy Marszałkowskie i Urzędy Wojewódzkie. Patronat honorowy nad konferencją we Wrocławiu objęli: Marek Łapiński, Marszałek Województwa Dolnośląskiego, Rafał Dutkiewicz, Prezydent Miasta Wrocław, Ryszard Zembaczyński, Prezydent Miasta Opole oraz Ryszard Wilczyński, Wojewoda Opolski.
Co roku w Polsce zapada na niego ponad 3 600 kobiet, z czego umiera niemal 2000. Umieralność wynosi 9,4/ 100 000 kobiet i jest jedną z najwyższych w Europie. Jest to wynikiem wieloletnich zaniedbań, gdyż połowa chorych na raka szyjki macicy nigdy nie miała wykonanego wymazu cytologicznego, a 10 % nie miało wykonanego wymazu w ciągu ostatnich 5 lat.
Rak szyjki macicy najczęściej rozwija się u kobiet pomiędzy 35, a 59 rokiem życia czyli w okresie kiedy wiele kobiet wychowuje dzieci i pracuje zawodowo. Powoduje to dodatkowo istotne koszty emocjonalne dla całych rodzin i społeczne, ponoszone również w społecznościach lokalnych.
Te smutne statystyki można zmienić współdziałając, do tego celu niezbędne jest zaangażowanie jednostek samorządu terytorialnego, autorytetów w dziedzinie medycyny, organizacji pozarządowych, społeczności lokalnych oraz mediów.
Cytologia, edukacja i szczepienia to 3 filary skutecznej profilaktyki raka szyjki macicy.
