kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
W rozdziale tym oddaliśmy głos przedstawicielom jednostek organizacyjnych powiatu. 15.lecie to również dla nich ważne wydarzenie i okazja do podsumowania swojej działalności. Informacje o muzeum przygotował dyrektor placówki Grzegorz Borowski (niewymieniony w części redakcyjnej, co dzisiaj prostujemy i podkreślamy).
MUZEUM REGIONALNE
Powojenna historia średzkiej placówki rozpoczyna się w 1964 r., wtedy to powołano Muzeum Miasta Środa Śląska, któremu przekazano pomieszczenia dawnego ratusza. W 1999 r. muzeum zmienia nazwę na Muzeum Regionalne i w tym samym roku jego organem prowadzącym zostaje Powiat. Piętnaście lat, które minęło od tego wydarzenia, było dla średzkiego muzeum okresem intensywnej pracy, obfitującym w wiele istotnych wydarzeń.
Najwartościowszy zabytek eksponowany w muzeum to średniowieczne klejnoty, znalezione przypadkowo w 1988 r. przy ul. Daszyńskiego, określone ogólnie jako Skarb Średzki. Przedmioty te (m.in. korona, brosza, zawieszki, pierścienie i monety) wiązane są z dworem cesarza Karola IV Luksemburskiego, a do Środy Śląskiej trafiły najprawdopodobniej jako zastaw pożyczki. W 1997 r. odrestaurowany skarb średzki trafił na stałą wystawę do naszego muzeum, a trzy lata później rozpoczął cykliczne podróże po Polsce i Europie. Pierwsza ekspozycja poza Środą Śląską (nie licząc wcześniejszej w Muzeum Narodowym we Wrocławiu) miała miejsce w 2001 r. w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie. Kolejne „podróże” skarbu to: Muzeum Rzemiosł Artystycznych w Dreźnie (2002 r.), Valladolid – dawna stolicy Hiszpanii (2004 r.), Bruksela (2007 r.), Praga (2010 r.), Ostrawa (2011 r.). Po raz ostatni za granicą skarb średzki można było oglądać pod koniec 2011 r. w Berlinie i z pewnością nie była to jego ostatnia zagraniczna prezentacja.
W kontekście działalności wystawienniczej muzeum warto wspomnieć o czterech szczególnie ważnych ekspozycjach. W 2004 r. wspólnie z Eulenburg Museum Rinteln koło Hanoweru w Niemczech przygotowano wystawę pt.: „Wypędzenia – Verteibungen. 1939-1949”. Ukazano na niej losy Niemców przesiedlonych z okolic Środy Śląskiej w rejon Schaumburg i Hameln, a także losy Polaków wysiedlonych z Kresów Wschodnich, którzy osiedlili się w Środzie Śląskiej i okolicy. Z kolei na przełomie 2006/2007 r. w średzkim muzeum podziwiać można było ekspozycję grafik Salvadora Dali, z prywatnych zbiorów Hannelore Neumann i Helmuta Rebmanna. Wystawa cieszyła się ogromną popularnością, a dzięki niej frekwencja zwiedzających muzeum znacznie się poprawiła. Ogromnym sukcesem były także wystawy pt.: „Skarby Dolnego Śląska” (2012 r.) oraz „Napoleon w Środzie Śląskiej w 1813 roku” (2013 r.).
Średzkie muzeum może również pochwalić się działalnością naukową, głównie na polu badań archeologicznych. Badania te realizowane są przy okazji różnego rodzaju inwestycji na terenie miasta i powiatu, czyli na obszarze statutowej działalności muzeum. Prace te często są bardzo utrudnione ze względu na konieczność powiązania ich z zakresem prac ziemnych. Niemniej jednak współpraca naszego muzeum z rozmaitymi inwestorami m.in. urzędem miasta, starostwem, osobami prywatnymi i firmami układa się niemal wzorowo, stąd też odkryć archeologicznych nie brakuje. Dzięki nim coraz lepiej poznajemy dzieje naszego miasta i regionu. Informacje o nich są cyklicznie publikowane w prasie regionalnej, tutaj zostaną tylko hasłowo wymienione: cmentarzysko ciałopalne kultury łużyckiej w Jarząbkowicach, pozostałości późnoromańskiego kościoła pw. Św. Andrzeja w Środzie Śląskiej, relikty Bramy Piekarskiej i Legnickiej w ciągu średniowiecznych murów obronnych miasta, XVIII-wieczny grobowiec przy kościele w Wilkowie Średzkim, XIX-wieczny browar przy ul. Ogrody Zamkowe w Środzie Śląskiej. Z kolei w ubiegłym roku odkryto najstarsze ślady pobytu człowieka na terenie, gdzie dzisiaj rozlokowane jest Środa Śląska. Pochodzą one najprawdopodobniej z trzeciego stulecia przed naszą erą.
